Het klantonderzoek van ING Bank: noodzakelijk of doorgeslagen?

Waarom moet ING klanten onderzoeken?

Bij steeds meer klanten van ING komt er plots een brief binnen: of ze even willen uitleggen waar hun geld vandaan komt, waarom er bepaalde bedragen binnenkomen, of om aanvullende documenten willen aanleveren. Dit maakt deel uit van het klantonderzoek dat ING uitvoert op basis van wetgeving rondom witwassen en terrorismefinanciering. Banken moeten namelijk precies weten wie hun klanten zijn en wat zij doen – dat heet in vaktaal CDD (Customer Due Diligence) of KYC (Know Your Customer).

Het doel is legitiem: voorkomen dat banken misbruikt worden door criminelen. ING – net als andere banken – is wettelijk verplicht om cliënten te screenen, transacties te monitoren en verdachte handelingen te melden. Maar de manier waarop banken dit uitvoeren, roept bij veel mensen vragen op. De controle is intensief, de communicatie vaak summier, en de gevolgen voor klanten kunnen ingrijpend zijn. Vooral dat laatste verdient aandacht.

Hoe werkt zo’n klantonderzoek?

ING onderzoekt zowel nieuwe als bestaande klanten. Bij twijfel of verhoogd risico kan de bank aanvullende informatie opvragen, zoals loonstroken, belastingaangiftes, verkoopaktes of een uitleg over transacties. Ook komt het voor dat een klant wordt gebeld of gemaild met vragen over bepaalde bij- of afschrijvingen.

De bank kijkt of jouw transacties passen bij je profiel. Soms is dit eenvoudig: een werknemer met een vast inkomen en vaste lasten valt zelden op. Maar bij ondernemers, stichtingen, vermogende particulieren of mensen met buitenlandse betalingen, kan er sneller iets als ‘onlogisch’ worden aangemerkt. Dan volgt er een verdiepende controle, vaak zonder dat de klant precies weet waarom.

Dat gebrek aan transparantie komt doordat banken op basis van de wet niet altijd mogen toelichten waarom ze iets verdacht vinden. Dat heet het “tipping off-verbod”: een bank mag een klant niet waarschuwen als er bijvoorbeeld een melding is gedaan bij de autoriteiten. Dit leidt tot frustratie bij veel klanten, die het gevoel krijgen verdacht te worden zonder uitleg of wederhoor.

Wat zijn de mogelijke gevolgen voor jou als klant?

Hier wordt het echt serieus. De impact van een verscherpt klantonderzoek kan fors zijn – en gaat in sommige gevallen veel verder dan alleen wat extra papierwerk aanleveren.

1. Beëindiging van de bankrelatie

Als de bank je te risicovol acht, of vindt dat je onvoldoende meewerkt, kan ING besluiten om de hele relatie te beëindigen. Dat betekent: je betaalrekening wordt opgezegd, je spaarrekening, je hypotheek of krediet kan worden ingetrokken, en je raakt de toegang tot al je financiële diensten kwijt. Zonder bankrekening kun je je rekeningen niet meer betalen, geen salaris ontvangen, en voor ondernemers betekent het feitelijk een bedrijf stilleggen.

Voor consumenten bestaat er nog een wettelijk recht op een ‘basisbetaalrekening’, maar voor ondernemers ligt dat anders: zij kunnen volledig buiten het bancaire systeem komen te staan, zonder dat er een vangnet is.

2. Opname in een zwarte lijst (IVR of EVR)

In sommige gevallen plaatst de bank klanten in een waarschuwingsregister. Dat zijn interne of externe ‘zwarte lijsten’ die banken gebruiken om elkaar te waarschuwen voor risicovolle klanten.

• In het Intern Verwijzingsregister (IVR) wordt je naam binnen de bank gemarkeerd.
• In het Extern Verwijzingsregister (EVR) komt je naam sectorbreed terecht: andere banken kunnen dit zien, en zullen je vervolgens vaak weigeren.

Een registratie in het EVR kan jaren blijven staan en maakt het bijna onmogelijk om nog ergens een lening, hypotheek of betaalrekening af te sluiten. Zelfs als je van mening bent dat je niets verkeerd hebt gedaan, is het vaak heel lastig om daar vanaf te komen.

3. Juridische en financiële problemen

Een klantonderzoek kan ook juridische gevolgen hebben. Als ING iets verdachts vermoedt, kan zij een melding doen bij de Financial Intelligence Unit of zelfs aangifte doen bij de politie. Dat kan leiden tot strafrechtelijk onderzoek of vervolging. Maar zelfs als het zo ver niet komt, zit je misschien wel tijdelijk zonder toegang tot je geld, worden je rekeningen geblokkeerd, of lijdt je bedrijf schade door de stopzetting van je zakelijke bankdiensten.

In sommige gevallen stappen klanten naar de rechter of naar klachteninstituut Kifid om de beëindiging van de relatie of de EVR-registratie aan te vechten. Maar dat is tijdrovend en complex, en lang niet altijd succesvol.

4. Andere banken nemen je niet meer aan

Ben je eenmaal vertrokken (of weggestuurd) bij ING, dan is het niet vanzelfsprekend dat je zomaar ergens anders klant kunt worden. Andere banken stellen dezelfde vragen, en als blijkt dat je bij een vorige bank ‘problemen’ had, zullen zij extra kritisch zijn of je überhaupt wel klant wordt. Zeker als je in een register staat, kun je rekenen op afwijzing.

Voor ondernemers is dit extra pijnlijk: zonder toegang tot het betalingsverkeer kun je je bedrijf niet runnen. En alternatieven zoals fintechs of buitenlandse rekeningen zijn vaak onvoldoende of duur.

Wat kun je doen als klant?

Als ING contact met je opneemt voor klantonderzoek: neem het serieus. Lever de gevraagde informatie zo volledig en snel mogelijk aan. Bewaar kopieën van je correspondentie, zodat je kunt aantonen dat je hebt meegewerkt. En wees eerlijk – want bewust onjuiste informatie aanleveren is reden voor een beëindiging én EVR-registratie.

Toch komt het vaak voor dat klanten, ondanks medewerking, toch in de problemen komen. Bijvoorbeeld doordat hun profiel als ‘risicovol’ wordt aangemerkt zonder dat ze dat wisten. Of omdat ze zich niet gehoord voelen bij onterechte beschuldigingen.

In zulke gevallen heb je juridische mogelijkheden. Banken hebben een zorgplicht en moeten proportioneel handelen. Ze mogen niet zomaar een klantrelatie beëindigen zonder goede reden, en ze moeten je belangen meewegen. Ook de registratie in een register kun je in bepaalde gevallen laten verwijderen of aanvechten.

Hulp nodig? Wij staan voor je klaar.

Heb jij te maken met een klantonderzoek bij ING of een andere bank? Wordt je rekening geblokkeerd, ben je je bankrelatie kwijt, of sta je geregistreerd in een waarschuwingsregister zoals het EVR?

Financieel Recht Advocaten is gespecialiseerd in dit soort kwesties. Wij helpen particuliere én zakelijke klanten die in de knel raken door CDD/KYC-procedures, bankbeëindiging of een registratie in het IVR/EVR. Wij kennen het juridische speelveld, weten hoe banken denken, en vechten jouw belangen met kracht én kennis van zaken aan.

Neem vandaag nog contact met ons op, en laat ons je helpen je financiële rechten terug te krijgen.