Borgtocht en zorgplicht van banken: Wat betekent de uitspraak van de rechtbank Limburg?

Op 3 juli 2024 heeft de Rechtbank Limburg uitspraak gedaan in een zaak waarin de Coöperatieve Rabobank U.A. een particuliere borg aansprakelijk stelde voor de schulden van een gefinancierd bedrijf. De rechtbank bepaalde dat de bank de borg mocht aanspreken en dat de borgtochtovereenkomst rechtsgeldig was.

Deze uitspraak is van groot belang voor ondernemers en particulieren die als borg optreden voor zakelijke financieringen. Welke verplichtingen heeft een bank? Wat kun je doen als je als borg wordt aangesproken? En hoe kun je voorkomen dat je onterecht opdraait voor schulden? In deze blog duiken we in de kern van de uitspraak, de gevolgen ervan en wat ondernemers en particulieren kunnen doen om zich juridisch te beschermen.

De feiten van de zaak

De zaak draait om twee bestuurders van Arbor Holding B.V., een onderneming die financiering had aangetrokken voor de ontwikkeling van golfbanen. De Rabobank verstrekte een lening van € 4,4 miljoen, waarbij de bestuurders zich persoonlijk borg stelden voor een bedrag van € 2,5 miljoen.

Toen Arbor Holding failliet ging, eiste de Rabobank de betaling van de borg. De bestuurders weigerden, met als argument dat:

• Ze gedwaald hadden bij het aangaan van de borgtocht, omdat ze dachten dat de bank over voldoende zekerheden beschikte en de borg nooit zou worden ingeroepen.
• De bank haar bijzondere zorgplicht had geschonden en hen onvoldoende had geïnformeerd.
• De borgtocht niet rechtsgeldig was, omdat hun echtgenoten geen toestemming hadden gegeven.

De rechtbank verwierp deze argumenten en oordeelde dat de bestuurders alsnog aan hun verplichtingen moesten voldoen.

Het oordeel van de rechtbank: Banken mogen zakelijke borgen aanspreken

De rechtbank stelde de Rabobank grotendeels in het gelijk. Belangrijke punten uit de uitspraak:

Zakelijke borgen hebben minder bescherming dan particuliere borgen

De bestuurders waren eigenaar en bestuurder van Arbor Holding, waardoor ze als zakelijke borgen werden gezien. Dat betekent dat ze minder bescherming genieten dan particuliere borgen.

Geen schending van de zorgplicht door de bank

De rechtbank oordeelde dat de bestuurders voldoende op de hoogte waren van de risico’s van de borgtocht. Ze hadden langdurig onderhandeld en werden bijgestaan door een advocaat.

Geen sprake van dwaling

De bestuurders beweerden dat ze niet wisten dat de bank hen zou kunnen aanspreken. De rechtbank oordeelde echter dat de borgtocht expliciet vermeldde dat de borg aansprakelijk kon worden gesteld als het bedrijf de leningen niet zou terugbetalen.

Geen misbruik van omstandigheden

De bestuurders beweerden dat ze onder druk stonden om de borgtocht te tekenen. De rechtbank verwierp dit argument, omdat ze maandenlang de tijd hadden gehad om over de financiering na te denken.

Geen vernietiging op grond van echtelijke toestemming

De bestuurders probeerden de borgtocht ongeldig te laten verklaren door te stellen dat hun echtgenoten geen toestemming hadden gegeven. De rechtbank oordeelde echter dat dit niet nodig was, omdat ze handelden als zakelijke borgen binnen hun onderneming.

Het gevolg? De bestuurders moesten € 2,5 miljoen plus rente en kosten betalen aan de Rabobank.

Wat betekent dit voor ondernemers en particuliere borgen?

Deze uitspraak heeft grote gevolgen voor ondernemers en particulieren die zich als borg verbinden aan een zakelijke lening. Banken hebben een sterke positie en kunnen zakelijke borgen aanspreken, zelfs als ze later spijt krijgen van hun beslissing.

Belangrijke lessen uit deze zaak:

• Weet wat je tekent. Een borgtocht is een serieuze verplichting. Je kunt persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor zakelijke schulden.
• Schakel juridisch advies in. Zorg dat je volledig begrijpt wat de borgtocht inhoudt en wat de gevolgen kunnen zijn.
• Banken moeten je informeren, maar niet beschermen. Als zakelijke borg heb je geen speciale bescherming zoals een particuliere consument. De bank hoeft je niet tegen jezelf te beschermen.
• Let op echtelijke toestemming. Als je als particulier borg staat, kan je echtgenoot de borgtocht vernietigen als hij of zij geen toestemming heeft gegeven. Maar als je een zakelijke borg bent, geldt deze bescherming niet.
• Onderhandel over de borgtocht. Soms kun je afspraken maken om je risico te beperken, zoals een lager borgbedrag of een tijdelijke borgstelling in plaats van een borgtocht die voor onbepaalde tijd geldt.

Wat kun je doen als je als borg wordt aangesproken?

Als een bank je als borg aanspreekt en je in de problemen dreigt te komen, kun je verschillende stappen ondernemen:

• Controleer of de bank zijn zorgplicht heeft nageleefd. Hoewel banken minder zorgplicht hebben bij zakelijke borgen, mogen ze je niet oplichten of bewust informatie achterhouden.
• Onderzoek of de borgtocht vernietigd kan worden. In sommige gevallen kan een borgtocht worden vernietigd op grond van dwaling, misbruik van omstandigheden of ontbrekende echtelijke toestemming.
• Onderhandel met de bank. Soms is de bank bereid om een schikking te treffen of de betalingsvoorwaarden te versoepelen.
• Schakel een jurist in. Een gespecialiseerde advocaat kan helpen om je rechten te beschermen en te beoordelen of de borgtocht rechtsgeldig is.

Conclusie: Voorkom financiële valkuilen als borg

Deze uitspraak bevestigt dat zakelijke borgen verantwoordelijk worden gehouden voor hun verplichtingen. Het is cruciaal om volledig op de hoogte te zijn van de risico’s voordat je een borgtocht aangaat.

Ben jij als borg aangesproken door een bank? Of overweeg je een borgstelling maar wil je juridisch advies? Wij kunnen helpen. Neem vandaag nog contact op met Financieel Recht Advocaten.