Borgtochtovereenkomst: Alles wat u moet weten over uw rechten en risico’s

Wanneer u zich als borg verbindt aan een schuld van een ander, kan dat grote financiële gevolgen hebben. Of het nu gaat om een zakelijke borgtocht waarbij een directeur-grootaandeelhouder (DGA) zich garant stelt voor een lening van zijn onderneming, of een particuliere borgtocht waarbij een ouder borg staat voor de hypotheek van een kind—het is cruciaal om te begrijpen waar u voor tekent.

Een borgtochtovereenkomst lijkt op het eerste gezicht een simpele formaliteit, maar in de praktijk kan deze leiden tot privé-aansprakelijkheid, juridische conflicten en zelfs beslaglegging op persoonlijke bezittingen. Banken en andere kredietverstrekkers hebben een zorgplicht bij het afsluiten van een borgtocht, maar in veel gevallen wordt deze niet volledig nageleefd.

Wat is een borgtochtovereenkomst?

Een borgtocht is een overeenkomst waarbij een derde partij zich garant stelt voor de schuld van een ander. Dit betekent dat als de hoofdschuldenaar niet aan zijn betalingsverplichtingen voldoet, de borg kan worden aangesproken om de schuld te voldoen.

Voorbeeld: Stel, een ondernemer leent geld bij de bank om zijn bedrijf te financieren. De bank vindt het risico te groot en eist dat de ondernemer persoonlijk garant staat. Als het bedrijf failliet gaat, kan de bank de ondernemer als borg aanspreken en zijn privébezittingen opeisen.

• Schuldeiser – De partij die recht heeft op betaling (bijvoorbeeld een bank of kredietverstrekker).
• Hoofdschuldenaar – Degene die oorspronkelijk de schuld op zich heeft genomen.
• Borg – De partij die zich garant stelt en aansprakelijk kan worden gesteld voor de schuld.

Er zijn verschillende soorten borgtochten, elk met eigen risico’s en juridische implicaties.

Soorten borgtochtovereenkomsten

1. Particuliere borgtocht

Bij een particuliere borgtocht staat een privépersoon garant voor een schuld. Denk hierbij aan ouders die borg staan voor de hypotheek van hun kind of een vriend die garant staat voor een lening. Omdat een particulier niet dezelfde kennis en middelen heeft als een bank of bedrijf, biedt de wet extra bescherming:

• Moet schriftelijk worden vastgelegd (anders vernietigbaar)
• Het maximumbedrag moet expliciet in de overeenkomst staan
• De echtgenoot of geregistreerde partner van de borg moet schriftelijk toestemming geven

Ontbreken deze vereisten? Dan kan de borgtochtovereenkomst mogelijk vernietigd worden.

2. Zakelijke borgtocht

Bij een zakelijke borgtocht staat iemand garant voor een schuld die voortkomt uit een onderneming. Dit komt vaak voor bij DGA’s die persoonlijk borg staan voor een lening van hun BV. Belangrijke verschillen met de particuliere borgtocht:

• Geen verplichte schriftelijkheid
• Geen verplicht maximumbedrag
• Geen toestemming partner vereist

Gevaar: Veel ondernemers realiseren zich niet dat een zakelijke borgtocht geen bescherming biedt zoals bij particuliere borgstellingen. Dit betekent dat een DGA met zijn privévermogen kan worden aangesproken als zijn bedrijf failliet gaat.

3. Borgtocht met achterborg

Soms wordt een extra laag bescherming ingebouwd door een achterborg. Dit betekent dat als de eerste borg niet kan betalen, een tweede borg wordt aangesproken. Dit gebeurt vaak bij zakelijke borgtochten waarin meerdere partijen betrokken zijn.

Hoe werkt een borgtochtovereenkomst?

• 1. Overeenkomst sluiten – De borg en de schuldeiser komen schriftelijk of mondeling overeen dat de borg garant staat.
• 2. Hoofdschuldenaar komt niet na – De schuldeiser probeert de schuld te innen bij de hoofdschuldenaar.
• 3. Borg wordt aangesproken – Als de hoofdschuldenaar niet betaalt, kan de schuldeiser de borg dwingen om te betalen.
• 4. Borg betaalt en verhaalt op schuldenaar – De borg krijgt een regresvordering en kan proberen het geld terug te krijgen van de schuldenaar.

Tip: Controleer altijd of uw borgstelling slechts een beperkt bedrag dekt of onbeperkt is. Dit kan een groot verschil maken in aansprakelijkheid.

De zorgplicht van banken bij borgtochtovereenkomsten

Banken en kredietverstrekkers hebben een bijzondere zorgplicht bij het afsluiten van borgtochten. Dit betekent dat ze:

• Duidelijke informatie moeten geven over de risico’s
• De financiële situatie van de borg moeten controleren
• Geen misbruik mogen maken van afhankelijkheidsposities

In de praktijk gebeurt dit echter niet altijd. Veel ondernemers en particulieren worden niet goed voorgelicht over de risico’s. Dit heeft ertoe geleid dat rechtbanken banken meerdere keren hebben veroordeeld wegens onzorgvuldige borgtochtconstructies.

Hoe kunt u zich verweren tegen een borgtochtovereenkomst?

Bent u als borg aangesproken en wilt u hiertegen in verweer gaan? Er zijn verschillende juridische middelen om uw positie te versterken.

1. Controleer of de overeenkomst rechtsgeldig is

• Is de overeenkomst schriftelijk vastgelegd (bij particuliere borg)?
• Is er een maximumbedrag afgesproken?
• Heeft uw partner toestemming gegeven (indien nodig)?

2. Vraag de bank om onderbouwing

• Vraag schriftelijk bewijsmateriaal dat de schuldenaar niet kan betalen.
• Controleer of de bank zijn zorgplicht correct is nagekomen.

3. Maak bezwaar of procedeer

• Dien een klacht in bij de bank en vraag om herziening van de borgtocht.
• Schakel een advocaat in als u wordt aangesproken op een betwiste borgstelling.

Let op: Een borgtocht kan niet zomaar ontbonden worden, maar mogelijk wel vernietigd als de bank haar zorgplicht heeft geschonden.

Juridisch advies nodig? Neem contact op

Bent u onterecht als borg aangesproken? Heeft een bank u niet correct geïnformeerd over de risico’s? Wordt uw privévermogen bedreigd? Neem dan contact op met Financieel Recht Advocaten.

• Specialisten in borgtochtovereenkomsten en financieel recht
• Hulp bij juridische procedures tegen banken en schuldeisers
• Voorkom dat u onterecht aansprakelijk wordt gesteld