Borgstelling: Alles wat u moet weten over risico’s, rechten en juridische stappen
Een borgstelling lijkt op het eerste gezicht een eenvoudige financiële overeenkomst: iemand stelt zich garant voor de schuld van een ander. Maar in de praktijk kan een borgstelling verstrekkende gevolgen hebben, vooral wanneer een bank of schuldeiser u aanspreekt op een schuld die u niet zelf bent aangegaan. Dit kan ertoe leiden dat uw privévermogen op het spel komt te staan, zelfs als u slechts als borg fungeerde voor een onderneming of een familielid.
In deze uitgebreide gids behandelen we alles wat u moet weten over borgstellingen, hoe banken hiermee omgaan, welke risico’s eraan verbonden zijn en hoe u zich juridisch kunt verweren als u wordt aangesproken op een borgstelling.
Wat is een borgstelling?
Een borgstelling is een persoonlijke zekerheidsovereenkomst waarbij een derde partij (de borg) zich verplicht om de schuld van een schuldenaar te betalen als deze de betalingsverplichtingen niet nakomt. De schuldeiser, vaak een bank of kredietverstrekker, kan de borg dan aanspreken voor betaling.
Voorbeeld
Een directeur-grootaandeelhouder (DGA) van een BV sluit een lening af bij een bank. De bank eist dat de DGA persoonlijk borg staat voor de lening. Als de BV failliet gaat en de lening niet kan terugbetalen, kan de bank de DGA privé aanspreken voor de schuld.
Borgstelling komt vaak voor in situaties zoals:
Zakelijke financieringen waarbij een ondernemer borg staat voor de BV
Particulieren die zich garant stellen voor een hypotheek of huurcontract
Ouders die zich borg stellen voor de lening van hun kind
Verschil tussen borgstelling en hoofdelijke aansprakelijkheid
Borgstelling wordt vaak verward met hoofdelijke aansprakelijkheid, maar er is een belangrijk juridisch verschil:
Borgstelling → U bent pas aansprakelijk als de schuldenaar niet betaalt.
Hoofdelijke aansprakelijkheid → U bent direct aansprakelijk, samen met de schuldenaar.
Bij een borgstelling moet de schuldeiser eerst proberen de schuld bij de schuldenaar te innen voordat hij u als borg kan aanspreken.
Voorbeeld
Bij een zakelijke lening kan de bank de borg pas aanspreken als de onderneming officieel in gebreke is gebleven. Bij hoofdelijke aansprakelijkheid mag de bank direct de borg aanspreken, zonder de schuldenaar eerst te benaderen.
Soorten borgstellingen
Particuliere borgstelling
Wanneer een privépersoon zich garant stelt, gelden er extra wettelijke beschermingseisen:
De borgstelling moet schriftelijk worden vastgelegd.
Het maximumbedrag waarvoor de borg aansprakelijk is, moet expliciet worden vermeld.
Als de borg getrouwd is, moet de partner schriftelijk toestemming geven (artikel 1:88 BW).
Als een particuliere borgstelling niet aan deze eisen voldoet, kan deze worden vernietigd.
Zakelijke borgstelling
Een zakelijke borgstelling wordt aangegaan door een ondernemer of een rechtspersoon. Dit gebeurt vaak wanneer een DGA persoonlijk garant staat voor een lening van zijn BV.
Let op: Bij een zakelijke borgstelling geldt minder wettelijke bescherming:
De borgstelling hoeft niet per se schriftelijk te zijn vastgelegd.
Er hoeft geen maximumbedrag te worden vermeld.
De echtgenoot van de borg hoeft geen toestemming te geven.
Gevaar: Banken kunnen zakelijke borgen makkelijker aansprakelijk stellen, waardoor ondernemers hun privévermogen kunnen verliezen als hun BV failliet gaat.
Hoe werkt een borgstelling?
1. Overeenkomst sluiten
De borg en de schuldeiser sluiten een overeenkomst waarin wordt vastgelegd dat de borg zich garant stelt voor de schuld van de schuldenaar.
2. Schuldenaar komt niet na
De schuldeiser probeert de schuld te innen bij de schuldenaar.
3. Borg wordt aangesproken
Als de schuldenaar niet betaalt, kan de schuldeiser de borg dwingen om te betalen.
4. Borg betaalt en verhaalt op schuldenaar
De borg krijgt een regresvordering op de schuldenaar en kan proberen het bedrag terug te vorderen.
De zorgplicht van banken bij borgstellingen
Banken hebben een bijzondere zorgplicht wanneer zij een particuliere borgstelling eisen. Dit betekent dat de bank verplicht is om:
De borg volledig te informeren over de risico’s.
Te controleren of de borg de gevolgen begrijpt.
Geen misbruik te maken van de afhankelijkheidspositie van de borg.
Als een bank deze zorgplicht schendt, kan een borgstelling mogelijk worden vernietigd.
De gevolgen van een borgstelling
Het tekenen van een borgstelling kan ernstige gevolgen hebben:
1. U kunt uw privévermogen verliezen – Als de schuldenaar niet betaalt, kan de schuldeiser beslag leggen op uw spaargeld, huis of andere bezittingen.
2. U wordt persoonlijk aansprakelijk – Bij een faillissement van de schuldenaar kan de bank zich direct op u verhalen.
3. Uw echtgenoot kan (indirect) worden aangesproken – Als uw partner geen schriftelijke toestemming heeft gegeven, kan de borgstelling mogelijk worden vernietigd.
4. U kunt in financiële problemen komen – Een borgstelling kan u dwingen om schulden te betalen die u nooit zelf bent aangegaan.
Hoe kunt u onder een borgstelling uitkomen?
Een borgstelling kan onder bepaalde voorwaarden worden vernietigd of betwist.
Als de borgstelling niet goed is vastgelegd – Een particuliere borgstelling moet schriftelijk zijn vastgelegd.
Als er geen echtelijke toestemming is – Bij een particuliere borgtocht moet de echtgenoot schriftelijk akkoord geven.
Als de bank zijn zorgplicht heeft geschonden – De bank moet de borg correct informeren over de risico’s.
Als er sprake is van dwaling of misleiding – Bijvoorbeeld als de borg verkeerde informatie heeft gekregen over de financiële situatie van de schuldenaar.
Wat te doen als u wordt aangesproken op een borgstelling?
Als u als borg wordt aangesproken, zijn er juridische stappen die u kunt nemen:
Vraag de bank om onderbouwing
Vraag schriftelijk om bewijsmateriaal dat de schuldenaar niet kan betalen. Controleer of de bank zijn zorgplicht correct is nagekomen.
Onderzoek of de borgstelling rechtsgeldig is
Controleer of aan alle wettelijke eisen is voldaan. Kijk of de bank uw partner heeft laten meetekenen (indien vereist).
Maak bezwaar of procedeer
Dien een klacht in bij de bank en vraag om herziening van de borgstelling. Als de bank u blijft aanspreken, kunt u een gerechtelijke procedure starten.
Financieel Recht Advocaten: Wij procederen tegen banken bij onterechte borgstellingen
Bent u onterecht als borg aangemerkt? Heeft een bank of schuldeiser zonder goede reden uw privévermogen in gevaar gebracht?
Neem direct contact op met Financieel Recht Advocaten.
Wij zijn gespecialiseerd in juridische procedures tegen banken en financiële instellingen.
Wij helpen u om uw rechten te beschermen en onterechte borgstellingen aan te vechten.
Voorkom dat u onterecht aansprakelijk wordt gesteld voor een schuld die niet van u is.
