Verplichte acceptatie van contant geld: kosten en juridische implicaties
De invoering van een wettelijke verplichting om contant geld te accepteren brengt aanzienlijke kosten met zich mee voor bedrijven en instellingen. Daarnaast roept het juridische en praktische vragen op die van belang zijn voor ondernemers en consumenten. In dit artikel bespreken we de belangrijkste punten en implicaties van deze maatregel, en geven we inzicht in de juridische aspecten.
Acceptatie van contant geld
Als bedrijven wettelijk verplicht worden om contant geld te accepteren, wordt de eerste impact gevoeld in de kosten. Uit onderzoek van SEO Economisch Onderzoek blijkt dat de eenmalige investeringen voor aanpassingen oplopen tot €800 miljoen of meer. De jaarlijkse terugkerende kosten bedragen daarnaast minimaal €60 miljoen.
Deze kosten hebben onder andere betrekking op:
Aanpassing van betaalautomaten:
Onbemande betaalautomaten, zoals bij tankstations, laadpalen en parkeergarages, moeten worden vervangen of aangepast om contant geld te kunnen verwerken.
Beveiliging en transport:
Contant geld vereist een hogere mate van beveiliging en frequent transport door gecertificeerde geldvervoerders.
Extra personeelskosten:
Werknemers besteden meer tijd aan het verwerken van contante betalingen, zoals het tellen, wisselen en beveiligen van geld.
Veiligheidsrisico’s en juridische gevolgen
Een belangrijk punt van zorg voor ondernemers is de toename van veiligheidsrisico’s. Contant geld in de kassa vergroot het risico op diefstal, inbraak en overvallen. Dit is vooral een uitdaging voor bedrijven op afgelegen locaties of instellingen die ’s avonds en ’s nachts geopend zijn.
Vanuit juridisch oogpunt kunnen bedrijven ook te maken krijgen met extra aansprakelijkheden. Indien personeel gewond raakt door incidenten rond contant geld, kan dit leiden tot claims of aanvullende verplichtingen onder de arbeidsomstandighedenwetgeving. Ondernemers moeten daarnaast investeren in extra veiligheidsmaatregelen, zoals bewakingscamera’s en alarmsystemen, en dienen zich bewust te zijn van de verzekeringstechnische eisen die hiermee gepaard gaan.
Juridische basis en rechten van consumenten
In Europees verband wordt gewerkt aan regelgeving die contante betalingen verplicht stelt. In Nederland is deze verplichting nog niet wettelijk vastgelegd, maar 96% van de toonbankinstellingen accepteert op dit moment al contant geld.
Het recht van consumenten om met contant geld te betalen wordt door sommigen gezien als een waarborg voor toegang tot basisdiensten. Niet iedereen heeft toegang tot digitale betaalmethoden. Juridisch gezien zou een verplichting ondernemers echter beperken in hun contractsvrijheid, een fundamenteel beginsel in het Nederlandse privaatrecht. Deze vrijheid stelt ondernemers in staat zelf te bepalen welke betaalmethoden zij accepteren.
Alternatieve oplossingen voor contante betalingen
Om de zorgen van ondernemers en consumenten te adresseren, is in 2022 het convenant contant geld gesloten. Hierin werken De Nederlandsche Bank, banken, ondernemersorganisaties en consumentenorganisaties samen om de beschikbaarheid van contant geld te waarborgen zonder een wettelijke verplichting. Dit convenant streeft naar een balans tussen veiligheid, betaalbaarheid en toegankelijkheid.
Een alternatief voor volledige acceptatieplicht is een gedifferentieerde aanpak, waarbij contant geld verplicht blijft in essentiële sectoren, zoals openbaar vervoer en gezondheidszorg, maar optioneel blijft in sectoren waar veiligheidsrisico’s hoger zijn. Een dergelijke aanpak vereist een zorgvuldige juridische en maatschappelijke afweging.
Wat betekent dit voor u als ondernemer of consument?
Voor ondernemers die vrezen voor de kosten of risico’s van contante betalingen is het van belang om op de hoogte te blijven van toekomstige regelgeving en uw rechten. Voor consumenten kan een wettelijke acceptatieplicht de zekerheid bieden dat zij altijd met contant geld kunnen betalen, maar dit kan gepaard gaan met hogere kosten voor diensten of producten.
Financieel Recht Advocaten kan helpen
De juridische implicaties van een verplichting tot acceptatie van contant geld kunnen complex zijn. Financieel Recht Advocaten helpt ondernemers en consumenten bij het begrijpen van hun rechten en plichten. Heeft u vragen over deze kwestie of andere juridische uitdagingen met betrekking tot betalingen? Neem vandaag nog contact op met Financieel Recht Advocaten voor professioneel advies.
